A Thuilleadh Taibhs’
Is ’ontach an rud Ž ach t‡ scŽalta difriœla ann a chuireann s’os ar naoimh ag teacht ar ais — na marbh agus iad ag tabhairt aire d‡ su’omhanna naofacha fŽin. Creidtear go bhduil Naomh Ciar‡n ag crochadh thart f‡ Chluain Mhich N—is go f—ill agus Ž ag dŽanamh cinnte nach ndŽanann duine ar bith dam‡iste don mhainistir n‡ don reilg ansin. Tuigear gur bhuail sŽ roinnt daoine lena bhata nuair n‡r tugadh an meas ceart don l‡ithre‡n.
Nuair a chluintear an focal 'taibhse', ‡fach, is beag duine a bh’onn ag smaointiœ ar naoimh. N’l amhras ar bith ann ach go bhfuil olcas ag baint le cuid mh—r spioraid. Is fŽidir leis na spioraid. Is fŽidir leis na spioraid seo a bheith i gcruth daonna n— i gcruthanna ainmhithe Žagsœla. Deirtear go mb’onn na spioraid is measa le feice‡il mar mhadaidh n— mar mhuca dhubha. Ar nd—igh, b’onn sagart de dh’th bleis an ruaig a chur ar a leithŽid mar at‡ le tuiscint —n scŽal seo a leanas:
Mhothaigh Corca’och ‡irithe go raibh madadh f’ochmhar dubh ag teacht ina dhiaidh agus Ž ar a bhealach abhaile o’che. D'Žirigh leis Žalœ ach n’ raibh sŽ s‡sta taisteal gan cuideachta sagairt a bheith leis an o’che d‡r gcionn. Nuair a d'ionsaigh an madadh dubh iad, sheas an bheirt i gciorcal coisricthe ag an tsagart. Bh’ coimhlint idir an sagart agus an spiorad dubh agus fuair sŽ amach faoi dheireadh gur bean a bhei inti a pheacaigh ina saol nuair a mharaigh s’ p‡ist’ —ga an mhaithe l'airgead. Ansin, chuir an sagart an spiorad dameanta go hifreann.
T‡ scŽal suimiœl taobh thiar den amhr‡n grea 'Cail’n Deas Crœite na mB—'. Deirtear gur chum sagart an amhr‡n clœiteach seo. Bh’ sŽ ar a bhealach le duine a fheice‡il a bh’ ar leaba a bh‡is nuair a bh’ sŽ meallta ag ceol ‡lainn dra’ochta. Stad sŽ le cluas a thabhairt l'Žisteacht don amhr‡na’ a bh’ taobh thiar an fiosracht an leamh in uachtar air agus d'amharc see isteach sa ph‡irc ach n’ fhaca sŽ ach madadh dubh ag canadh leis. Ag an phointe seo, thuig an sagart go raibh an diabhal ag iarraidh moill a chur air agus Ž in ainm is a bheith ar cuairt var dhuine a bh’ ar leaba a bheais agus rith sŽ leis ar a bhealach. Is d—cha go mbeadh i bhfad n’os m— vŽarsa’ san amhr‡n ‡irithe seo d‡ bhfanadh an sagart lena gcloiste‡il.
T‡ cuid de na taibhs’ chomh f’ochmhar sin go dtiocfadh leo daoine daonna a thabhairt go hifreann leo. D‡ bhr’ sin t‡ roinnt molta’ ag ‡r sinsear l'aire a thabhairt d‡r n-anamacha fŽin. Deirtear linn gan a bheith ag dul amach go mall san o’che sa dorchadas faoin tuath gan salann i do ph—ca, uisce coisricthe, bata coill n— scian dubh. Bh’ cosaint ar leith ins sna ruda’ seo ar fad ach creideadh n‡r ch—ir an scian dubh a œs‡id ach i f’or cruach‡s agus ’ a sh‡ sa taibhse gan a tharraingt amach. Tugtar comhairle eile toiseacht ar do phairdreacha a r‡ l‡ithreach agus do bhealach a dhŽanamh chuig an sruth‡n n— an abhann is congara’ , —ir n’ fŽidir le spioraid uisce reatha a thrasnœ.
Creidtear fosta go dtig leis na mairbh teacht —n domhan eile le daoine a thabhairt leo. De ghn‡th, tagann siad i gcarbhad tarraingthe ag capaill. M‡ fheictear a leithŽid ag teacht i do threo, moltar duit lŽim go talamh l‡ithreach, do shiœle a choinne‡il d’rithe ar an fh—d romhat agus do ch—ta a chur ort ar’s taobh istigh. Creidtear gur Žirigh leis an cleas eairithe seo dallamull—g a chur ar thaibhs’ uair amh‡in ar a laghad. Bhuel, n’ bheadh an scŽal againn ach gur Žirigh.
Seanfhocal na Seachtaine
'Tr’ rud a fhanann ar do bh‡s;
1. na pŽisteanna l'aghaidh do chorp
2. do ph‡ist’ l'aghaidh do mhaoin
3. an diabhal l'aghaidh d'anam
N’or mhaith liuom a bheith r—-ghruama ach th‡inig mee ar an seanfhocal ‡irithe seo roinnt blianta — shin i seanl‡imhscr’bhinn agus creidim go dtŽann sŽ go m—r leis an ewabhar plŽite agam san alt.
Draoi Rua.