Forlíonadh na Seachtaine...
Tá daoine ann a deir go mbíonn an iomarca páipéir á chur amú ag na
nuachtáin gach lá, idir imfhillteán ar seo agus ceann eile ar sin
agus gan go leor ama againn an nuachtán féin a léamh gan bheith ag
caint ar an `saor in aisce' a ghabhann leo. Bhí sé aisteach, mar sin,
cóip saor in aisce d'Fhoinse a fháil iniata leis an Irish Times
maidin dé Luain an tseachtain seo, nó cé gur minic anois an Irish
Times ag soláthar imfhillteán ní minic a tugtar nuachtán ina iomlán
saor in aisce le nuachtán eile.
Ar ndóigh ní bheadh an Irish Times ag breathnú ar Fhoinse mar
freasúra nó mar foilseachán atá i gcomórtas leis. Nuachtán Domhnaigh
atá ann, le léitheoireacht bheag agus léitheoireacht atá, de réir
leis na figiúirí, ag titim ón uasmhéad a ghnothaigh Foinse ar theacht
ar an saol dó.
Ní bhíonn sé éascaí do nuachtán lánGhaelach troid in aghaidh an tuile
Béarla, agus tá moladh ag dul i gcónaí d'fhoireann nuachta agus
foireann iomlán an dá nuachtán, Foinse agus Lá, go mbíonn páipéir
dathúil, suimiúil, difriúil ann gach seachtain. Ach uaireanta ní
bhíonn an nuachtán is dathúla ar an cheann is tarraingí agus is
díograiseoirí is minice a cheannaíonn Foinse, is dócha, mar
thacaíochta prionsabálta d'iarracht mhacánta chun an nuacht a
sholáthar ar bhonn reatha trí Ghaeilge.
Tá seans go dtiocfaidh feabhas ar an stáid sin dá bhrí `bronntanas'
an Luain seo. Níorbh fhéadfaí am níb'fhearr a roghnú: Seachtain na
Gaeilge faoi lánseoil, Lá `le Phádraig agus an bá foirleathán a
tugtar don teanga dá bharr, agus ar ndóigh an `fháisiúntacht' úr a
bhaineann le cúrsaí Gaeilge san aois seo. Agus nuair a cuirtear sin
in éineacht leis an eagrán áirithe a tugadh dúinn Dé Luain, ní
fheicim aon fhath nach mbeadh borradh ar léitheoireacht Fhoinse dá
bharr.
B'é príomhábhar an nuachtáin an tseachtain seo ná an suirbhé a
chruinnigh siad, i gcomhar le MRBI, ar `Dhaoine na hAoise'. Níl aon
rud sna pobalbhreitheanna seo atá coincréid, ar ndóigh, agus is
minice píosa spraoi iontu in ionad foinse eolais ach i gcás an
tsuirbhé seo is féidir gur bhain an saighead a sprioc amach i gcuid
is mó dena ceisteanna ar cuireadh. Dála an scéil, cé go mbeidh áird
an phobail dírithe ar `Phearsa an Chéid', John Hume a ghnothaigh 23%,
is fiú cuimhneamh go raibh ainm Bobby Sands ar bheola a dhothain
duine chun a ainm a thabhairt san áireamh sa phobal bhreith.
Roghnaigh 2% de lucht an tsuirbhé Bobby, agus 2% eile a phioc Gerry
Adams, mar a tharla.
Bhí go leor ceisteanna eile sa phobalbhreith, ina measc ceiste faoin
`Duine is Lú Meas Air'. B'é an sagart Brendan Smith ar thit an chrann
air don teideal sin, ach beidh polaiteoirí na tíre sásta go dtáinig
Ian Paisley isteach sa dara áit agus gan ach trí faoin chéad de
dhifir eadarthu.
B'fhiú an iarracht seo ag lucht bainistíochta Foinse chun
teachtaireacht an nuachtáin a chur ar fáil do léitheoireacht níos
leathna agus leis na scéalta, léirmheasanna agus altanna bríomhaire a
líon an iris is cinnte nach rachaidh an `freebie' amú. Go déimhin, is
mó tairbhe a thiocfadh as smaoineamh chun tosaí mar sin ná tríd na
mílte punt a chaitheamh ar fhógraíocht. Táispeánann sé, agus
Seachtain na Gaeilge linn, go bhfuil dóchas ann fós agus go bhfuil
Foinse ag troid dá thodhchaí féin i módh muiníneach.
ois, a heagarthóir, agus Seachtain na Cásca ag tarraingt orainn,
cad faoi cóip d'APRN a sholáthar saor in aisce leis an Irish
Independent. Nach dtabharfadh sé sin an dúshlán do bhainisteoirí an
Indo... before you make up your mind, open it, mar dhea!