Y2K , Y2K no, no, no...
|
`Má tá rud ar bith ann a oibríonn ar chóras réamhchláraithe, ní bheidh sé
in ann bogadh ar aghaidh mura bhfuil sé reidh do Y2K' - agus tá sin chomh
fíor d'fhealsúnacht pholaitiúil agus atá sé do ríomhaire. Éistigí, a
hAontachtóirí. Tá plimp i ndán daoibh.
|
Tá daoine ann a deir linn go dtiocfaidh an domhan mar is eol duinn chun
stad iomlán ag meánoíche an 31Nollag 1999. Tá go leor leor gléasanna,
uirlísí leitreacha, sorn, cuisneoirí, videonna, córas téamhtha tithe,
eitleáin, bancanna agus gach uile rud eile gur féidir leat smaoineamh faoi
`cláraithe' le sceallóg siliceon a theipfidh ar an dáta sin. `Seo an fhadhb
Y2K mar a tugtar uirthi. `Year 2000' - nuair a nach mbeidh na mílte
ríomhaire ar fud an domhain in ann tuiscint go bhfuil muid ag gluaiseacht
go mílaois nua siocair gur ndearnadh ias a chlárú iad ar dtús le cumas an
dhá mhéar deireannach d'uimhir a aithint (`98 nó `99, mar shampla) ach nach
dtuigfidh siad an dhá mhéar `00' sa bhlian 2000. . Tá, a deir na daoine
seo, impleachtaí ann duinn go léir (cé gur rud iartharach, críostaíoch am
Mhílaois ag deireadh an lae). `Má tá rud ar bith ann a oibríonn ar chóras
réamhchláraithe, ní bheidh sé in ann bogadh ar aghaidh mura bhfuil sé reidh
do Y2K' a deir na heolaithe. Agus b'fhéidir nach ar `ghléasanna'amháin atá
na heolaithe ag trácht...
Is maith liom amhrán nó suantraí a chanadh don pháiste i rith na hoíche, go
mór mór na leathanta seo agus a chuid fiacla úra ag gobadh tríd. Labhraím
leis agus canaim amhráin leis i gciúnas na hoíche. Agus, sa chiúnas idir
scréadáil agus beiciú, is am maith é chun macnamh a dhéanamh ar fhadhbanna
móra an tsaoil. Ar ndóigh, ní hionann macnamh agus reiteach, agus an maidin
dar cionn is anamh atá reiteach aimsithe agam ar aon de na fadhbanna, ach
bíonn an gasúr ciúin arís ar a laghad.
Le déanaí, `sé an rud atá ag buaireamh mo smaointe i lár na hoíche ná
fadhbanna na ríomhairí ag deireadh na bliana seo, an fhadhb Y2K.
Bhí mé ag déanamh macnamh ar sin an oíche arú agus mé ag canadh suantraí le
Malachaí. Ar ndóigh b'fhearr liom amhráin agus suantraí Gaeilge ná Béarla a
rá leis, ach caithfidh mé a admháil nach bhfuil mo thaisce amhrán Gaeilge
chomh mór sin go líonfadh sé an bearna idir a trí agus a ceithre ar maidin
nuair a éalaíonn codladh agus nuair a nach bhfuil rud ar bith ann a
chiúnfadh an buachaill ach amhránaíocht i nglór íseal.
Ar ndóigh, `sí fuaim mo ghlóir a chuireann suaimhneas ar an pháiste, chan
foclaí na n-amhrán féin Ní thuigeann Malachaí bocht aon teanga fós,
neachtar Béarla nó Gaeilge. Agus dá bhrí sin, thig liom aon saghas
amaidíocht a chumadh agus a chanadh leis, amhráin a dhéanann ciall agus
cinn nach bhfuil aon ciall ag baint leo seachas mílseacht na bhfocal féin.
Dearfaidh ceol-eolaithe amach ansin nach bhfuil aon rud nua faoi seo, agus
go bhfuil go leor amhráin amaideacha ann cheana féin, cuid acu a scríobhadh
d'aon ghnó, cuid eile a tháinig síos chugainn ón sean-nós agus cuid mhaoith
acu a chiúnann páistí - nó a thugann comhairle fóthairseachúil don
éisteoir.
Tá seanamhrán Albánach den chinéal seo a bhfuil cúrfá iontach
fad-radharcach leis agus cé gur canadh é don chéad uair na céadta blianta ó
shin chonaic an duine a chum na focal an fhadhb Y2K ag teacht! B'fhéidir go
n-aithneoidh cuid agaibh an cúrfá `yitukey, yitukey, no, no, no...'. Tá mé
ag rá libh, a léitheoirí - go bhfuil an t-amhrán amaideach sin ar cheann
des na hamhráin is fadradharcaí a scríobhadh riamh agus is botún mór a
leithéid de chiall a mhaslú tríd `amaidíocht' a chur air.
Is amhrán fíor cliste é. Is amhrán aontachtóireacht é. Agus, thar aon rud
eile, is amhráin mílaoiseach é. Leoga, thig leat argóint a dhéanamh go
bhfuil an cúrfá leis ar an sampla is luaithe d'amhrán mílaoiseach a
aithníonn an fhadhb sin a luaigh mé níos luaithe: `Má tá rud ar bith ann a
oibríonn ar chóras réamhchláraithe, ní bheidh sé in ann bogadh ar aghaidh
mura bhfuil sé reidh do Y2K' . Agus sin díreach an fhadhb atá ann do na
hAontachtóirí fós, go bhfuil siad `cláraithe; ar chóras nach n-aithníonn go
bhfuil an domhan bogtha ar aghaidh i dtreo aoise/mílaoise nua. Cén freagra
atá ag na haontachtóirí ar sin:
Yitakey yitakey, no, no, no.
Nach léir don bodhar gur Y2K, Y2K No, No, No atá mar `fo-theachtaireacht'
ann, dairire?
Na fir buí agus aontachtóirí bochta. Mura ndéantar `athchlárú' ar a
sceallóga idir anois agus deireadh na bliana tá plimp agus tubaiste i ndán
don Aontas!
Ciniochas ar an Idirlíon
Tá grúpaí ciníocha ag iarraidh muintir na hÉireann a mhealladh le bheith
ina mbaill de `Chlann Airíoch' an domhain de réir alt a bhí sa Sunday
Tribune an Domhnach seo chaite.
Ós rud é gur féidir le duine ar bith a bhfuil ríomhaire aige úsáid a bhaint
as an idirlíon, is gléas iontach í le bolscaireacht a scaipeadh. Tuigtear
anois go bhfuil dreamanna den eite dheis ag cur a dtuairimí ciníocha chun
cinn gan mórán stró.
Tuigtear go mbíonn grúpaí ciníocha anuas ar dhaoine aeracha chomh maith le
ciní eile. Creidtear go bhfuil rud éigin ar iarraidh ag daoine a mothaíonn
go gcaithfidh siad a bheith anuas ar dhreamanna eile. Tá siad féin
amhrasach fúthu féin toisc nach mothaíonn siad iomlán mar dhaoine ar
fáthanna éagsúla. Tá dearcadh simpli eile ann a rá gur daoine bománta go
hiomlán iad.
Is ó na Stait Aontaithe Mheiriceá ina bhfuil na grupaí den eite dheis
eagraithe le úsáid foirfe a bhaint as an idirlíon a thagann cuid mhaith den
chiníochas idirlíne seo. Anois tá siad ag baint úsáid as chultúr na
gCeiltigh lena mballraíocht a mhéadú. Tá úsáid a bhaint acu as na
seanscéalta miotasaigh agus as comharthaí ceilteacha le daoine a mhealladh
chuig a gcuid dtuairimí.
Ar ndóigh, is féidir a shamhailt gur maith leo na scéalta gaiscíocha ar
laochra ceilteacha a úsáid agus a chur le tuiscint gur dream maith
cogaíochta a bhí iontu i gcónaí. Lena chois sin, is léir go mbeadh rudaí ar
leith a dtiocfadh leo a roghnú le maitheasaí níthe bána agus fionn a chur
chun tosaigh. Ar ndóigh bheadh Fionn Mac Cumhaill é féin ina laoch mór a
chosain tir na hÉireann leis na Fianna cróga . Déarfainn nach mbeadh trácht
ar bith acu ar an seanfhocal, ``Is geal leis an fhiach dhubh a ghearrcaigh
féin.''
méid sin ráite, is dócha gur féidir leo na scéalta a roghnú, athruithe
agus eagarthacht a dhéanamh orthu de réir mar is mian leo. Bheadh na grúpaí
ciníocha seo in ann a leaganacha féin de na scéalta seo a chumadh agus a
athscríobh ar an idirlíon gan dul trí chóras ceartúcháin ar bith ná cead a
iarraidh ó údárás dá laghad. Nach deirtear go dtig leis an dhiabhal
sliochtanna ón Bhíobla a aithris ar mhaithe leis féin. Nach minic a
gcluintear Paisley ag baint úsáid as an Bhíobla fosta.
Mar aon leis sin is dócha nár mhaith leis na grúpaí ciníocha atá ag
scaipeadh an bolscaireacht seo trácht a dhéanamh ar an dóigh ina bhfuil a
lán teangacha ceilteacha ann, neart traidisiúin eagsúla agus nósanna ar
leith ag an phobal ceilteach. B'fhéidir nár mhaith leo a lua go bhfuil
gaolta difriúla acu freisin.
Tuigim gur dream ciníoch roinnt mhaith de na Éireannaigh atá lonnaithe i
Sasana , i Meiriceá agus i dtíortha eile thar lear. Cinnte, gan eolas
cruinn ar chultúr na gCeiltigh déarfainn go mbeadh cuid de na daoine seo
meallta ag tuairimí na faisistigh.
Táimid uilig breá cleachtaithe le ráiteisí ciníocha a chluinstin ó na
dilseoirí sna Sé Chontae. Sileann roinnt acu, fiú, gur dílseoir a bhí i
gCúchulainn féin a rinne a dhícheall le Cúige Uladh a chosaint.
Caithfidh a admháil chomh maith, áfach, go bhfuil muid inár gcónaí i dtír
ina bhfuil ciníochais go mór i réim ar feadh i bhfad ar fud an dhá chontae
is tríocha. Tá leatrom le feiceáil ar an lucht siúil go minic ó institiúidí
stáit, ó na gardaí agus ón phobal i gcoitinne. Anois, is cinnte go bhfuil
an leatrom céanna á dhéanamh ar na teifigh a tháinig chun na tire seo.
Tuigtear go bhfuil grúpa faisisteach eagraithe cheana féin i mBaile Atha
Cliath. `Reclaim Dublin' a chuireann siad orthu féin agus b'iadsan a ndúirt
gur ionsaigh siad ar chúigear gorm le déanaí. Leoga, ní ar mhaithe le
muintir na hÉireann a rinne siad a leithéid.
Caithfidh aineolas na bhfaisistigh a cheartú i dtólamh agus in agallamh nó
i ndíospóireacht oscailte is féidir sin a dhéanamh. Is mór an trua nach
féidir a leithéid a dhéanamh ar na suíomhanna ar an idirlíon.
Draoi Rua