Oideas Fial
Ina dhiaidh don Chomhphobal Eorpaigh an solas glas a thabhairt do
dhíolacháin an druga Viagra ar fud na hEorpa an tseachtain seo tá
an rialtas anseo ag machnamh an gcuirfí nó nach gcuirfí an
mearbhalldruga, druga ní mór a chuimhniú atá déanta in Éirinn, ar
fáil tríd an córas Séirbhís Leighis Ginearalta.
Tá argóintí in aghaidh agus i bhfábhar an druga seo: tá an
chomhlacht féin, Pfizer, ag iarraidh cruthú nach `druga
dearaitheora' atá ann, agus nach bhfuil aon taobh `sóisialta' de
do dhaoine nach bhfuil gá acu cheanna don druga cibé scéal. Ní
bheidh aon buntáiste do dhaoine an druga a ghabháil; leoga, beidh
éifeachtaí taobhacha mífháilteacha ag baint leis. Ina measc siúd
beidh comharthaí sofheicthe, cosúil le deargadh gnúis, tinneas
cinn, srón pluctha, agus fís `ghorm'. Agus ní chuirfidh Viagra le
dúil ghnéasach. Ní oibríonn sé, de réir na ndéantóirí, ach ar
fhir a fhulaingíonn éagumas collaí.
Ar ndóigh, nuair a thagann druga mar seo ar an mhargadh bíonn go
leor magadh agus grinn faoi. Cheanna féin tá daoine ag caint
faoin `Pfizer Riser', agus luaigh nuachtán amháin an tseachtain
seo chuaigh thart go bhfuair 69 duine bás de thaom croí ina
dhiaidh oíche le Viagra. 69, go deimhin.
Agus ansin tá frithghiniúint nua na nGaeltachtaí: viagra na
heagla...
Ach tá taobh dairíre den scéal seo chomh maith. Tá go leor leor
fear ar leathchumas gnéis a ghnothóidh leigheas agus cabhair as
aimsiú an druga agus gach rath orthu agus ar a gcéilí. Ach nuair
a thagann an domhan eolaíochta ar réiteach faidhbe, an cuí nó
ceart go mbeadh an reiteach ina chúis magaidh agus grinn don
tsóchaí? Nach gciallann sé go bhfuil fadhbanna níos doimhne sa
tsochaí a chothaíonn an meon sin, agus a tarraingíonn scigmhagadh
uair ar bith a ndéantar trácht ar cheist gnéis nó cumas collaí?
Ar ndóigh níor chóir go mbeadh aon chall ag druga nua
`soghlactha' mar Viagra bheith mar carte blanche do dhrugaí eile.
Bhí an-cheart ag an chomhlacht, Pfizer, a seacht ndícheall a
dhéanamh an tseachtain seo droim láimhe a thabhairt d'iarrachtaí
íomha `caitheamh aimsire' nó `spraoiúl' a cheangail leis. Dá
nglacfaí leis an tuairim sin, bheadh na hargóintí i bhfábhar
drugaí eile - idir caitheamh aimsire, spoirt, nó andúilíocha - á
dtreisiú.
I láthair na huaire, tá an díospóireacht i mbarr réime faoi
chostas an druga. Meastar go gcuirfeadh sé £20 milliúin in
aghaidh na bliana le costas na séirbhíse agus mar gheall ar sin,
tá drogall ar Brian Cowen Viagra a shólathar saor in aisce. Ach
ag timpeall £9 an piolla, is beag duine a bheadh in inmhe cúrsa
Viagra a cheannacht dó féin. Mura bhfuil Viagra ar fáil ar
oideas, fagfar na bocht níos boichte: agus beidh gné úr ar scoilt
an aicmeachais. Níor chóir go mbeadh cumas gnéis an fhir mar
deighilt aicme nua ár sóchaí, nó mar eiseamláir luach agus maoin
an duine. Caithfimid éirí níos airde ná leibheal an ghrinn agus
amharc ar dhrugaí amhail an druga seo mar leigheas pearsanta,
chan mar módh chun daoine le hairgead a chumhachtú agus daoine
gan maoin a fhagáil gan cumhacht. Ba chóir, de bhrí sin, nach
gcuirfí an cheist seo, Viagra a chur ar fáil ar oideas, ar an
mhéar fhada. Níor chóir go ligfí do ghreann, náire nó iarsma an
mheoin neamhliobrálach aicmeachas collaí a dhaingniú amach anseo.
Sa chás seo, `sí an t-oideas is daonlathaí ná oideas fial.
Fuil ar lámha ár nGiolla Mear
Cuireadh iallach ar Richard Nixon éirí as oifig i ngeall ar na
hiarrachtaí a rinne sé fiosrú Watergate a chur ó mhaith. Níor
chuir sé as do bhunaíocht na Stát ná, tríd is tríd, do na meáin
sa tír sin gur ordaigh sé ollbhuamáil ar an gCambóid. An
tseachtain seo feicimid brú den chineál céanna á chur ar Bill
Clinton. Táthar ag iarraidh é a chúisiú as iompar nach dtiocfadh
idir daoine taobh amuigh de Washington 4 agus codladh na hoíche,
shílfeá. Go deimhin is mó spéis atá ag tromlach na bPoncánach sna
torthaí ón gcluiche corr Meiriceánach [baseball] ná i rachtanna
Kenneth Starr.
De réir tuarascáil a d'fhoilsigh na Náisiúin Aontaithe an
tseachtain seo caite tá an bhochtaineacht níos measa sna Stáit
Aontaithe ná in aon tír eile san Iarthar. Ní hé sin atá faoi
chaibidil de ló agus istoíche ar scáileáin theilifíse ná le léamh
ar cheannlínte na nuachtán Meiriceánacha. Agus ní hé sin atá á
phlé ar chóisirí dinnéir cois Potomac ach Bill agus Monica agus a
gcuid pléaráca. Níl ceist dá laghad ann maidir leis an
gCliontúnach a chúisiú i mbuamáil choiriúil na hAfganastáine agus
na Súdáine.
Ag tagairt dó don bhuamáil sin dúirt an Vigo Examiner (iris
Mheiriceánach nach féidir liobrálachas a chaitheamh leis go
hiondúil): ``the rest of the world can no longer assume that we
can be trusted with weapons of mass destruction. If they see us
as a bull in a china shop, with an impulsive, sociopathic finger
on a nuclear trigger, throwing our weight around without regard
for anyone else, they may have no choice but to trust us
accordingly.''
Cúpla lá tar éis buamáil mhonarcha al-Shifa in Khartoum dúirt
stiúrthóir The Sudan Foundation i Londain, Seán Gabb: ``Whatever
apology or lack of apology there will be - whatever nonsense the
controlled mainstream media of America may continue to spray at
its audience - one thing is clear. President Clinton's authority
ended on the day he orderd the bombing of al-Shifa.''
Quem Jupiter vult perdere, dementat prius - nuair is mian le Lugh
duine a scrios, cuireann sé as a mheabhair i dtosach é. Rithfeadh
sé le duine go raibh claonadh chun féinscriosta in Bill Clinton.
Is tragóid é go fírinneach gur truaillíodh é go dtí an pointe go
raibh sé sásta go spraefí scrios agus bás ón aer díreach le go
mbrúifí tuairiscí ar éisteacht fhiosrú Starr as na ceannlínte ar
lá ar leith.
Ní hé go raibh fiosrú Starr, ná a chur chuige, sláintiúil. Ní
raibh ná baol air agus ní chuirfí suas lena leithéid ach i dtír
phiúratánach Bhéarla. An eite dheis, go deimhin an tsárdheis, a
chuir próisias Starr chun cinn le bata agus bóthar a thabhairt
d'uachtarán liobrálach. Shiúil Clinton isteach i ngaiste nuair a
d'inis sé bréaga nár chreid aon duine. Is bocht an bréagadóir é!
Bhí sé thar a bheith suarach dá lucht leanúna an scéal a chur
timpeall go raibh Monica Lewinsky i mbun fantasaíochta.
Ní gnó dúinn é pé spraoi neamhchaighdeánach a bhí ag an mbeirt
acu san Oifig Ubhchruthach. Ach thug uachtarán na Stát cúl le
moráltacht ar fad ar fad nuair a chuaigh sé chomh fada le bású
daoine i dtíortha i bhfad i gcéin toisc go raibh sé i sáinn.
Eisean a shil deora agus é san Omaigh! Eisean a bhí inár
gcomhghuaillí nach mór sa phróisias síochána in Éirinn, an t-aon
uachtarán ar na Stáit riamh a thug éisteacht chuí do chás na
hÉireann. Tá fuil ar lámha ár nGiolla Mear.
Bheadh folúntaisí in uachtaránachtaí agus príomhaireachtaí ar fud
an domhain dá mbrisfí ceannairí as oifig as ilchaidreamhacht sa
chollaíocht, mí-ord gnéis, caitheamh cócaoin, insint bréag nó
tathaint ar dhaoine fianaise bhréagach a thabhairt. Rud eile ar
fad ceannaire na bhfórsaí armtha is treise ar domhan a bheith ag
iompú ina shóiseapatach.
Rithfidh sé le comhairleoirí an Come-back Kid gur féidir leis é
féin a shábháil fós ach cuma ``uachtaránúil'' a chur air féin arís
agus leanacht le Cogadh Ghúna Mhonica. Cá dtitfidh an chéad rois
pléascán eile, más ea? San Iaráic? Libia? An Afganastáin? An
Chóiré Thuaidh? An tSeirbia?. Cé eile a íocfas na fiacha fola?
Colm de Faoite