Dílseoirí ag gníomhú
Ar an Aoine fad cúiseoidh an dílseoir Billy Wright os comhair
cúirt i mBéal Feirste as foláireamh a thabhairt de bean go
marófaidh í, bhí sé soiléir go raibh na ndílseoirí UDA/UVF ag cur
lena gníomhaireachtaí míleata.
seachtain seo chaithe thánathas ar dhá grainghunna UZI mar aon
le 1500 piléir i gceantair Woodvale in aice le'n Bóthar
Sheanchill i mBéal Feirste. I ceantair dílseach eile fuarathas
trealamh buamáile agus ábar pleascáin eile ar an Máirt.
Is léir anois gur dílseoirí a chuir tré thine an aonad
turasóireacht sa Chaisleán Nua, Contae an Dúin. Bhí damáiste
déanta de oifig eile i nDroichead na Bannda ar an Domhnach.
Usáideadh an ainm Loyalist Volunteer Force nuair a ghlac fear
freagrach as ar an guthán. Is de thairbhe an feachtas atá á rith
ag Bord Fáilte agus an bórd turasóireacht sa Tuaiscirt a cuireadh
na oifigí tré thine de réir an dílseoir seo. Bhí an grúpa seo
freagach as bob bhuamaí i gContae an Dún ar na mallaibh. Fuair an
comhairleoir neamhspléach náisiúnach Larry McCartan bás de
thairbhe na bobanna sin. Meastú go bhfuil an grúpa seo ceangailte
le Billy Wright agus gur bunaíodh iad nuair a caitheadh é as an
UVF.
Tá tús curtha ag Wright ar téarma príosúntacht ocht mbliana tar
éis dó agus buíon fabhadh a thabhairt faoi bean, Gwen Read, agus
a maci bPort an Dúnáin. Thug an bhean fianaise i gcoinne Wright
agus a chomhgleacaithe Trevor Buchanan agus Dale Weathered tar
éis dóibh bataráil a dhéanamh ar a mac.
Deirtear gurb é Wright a bhí freagrach as alán dena dúnmharaithe
a dheean dílseoirí ar náisiúntóirí neamhchionteachta in Ard Mhaca
agus Contae an Dúin. Chomh maith bhí ana bhaint aige le imeachtaí
i nDroim Croí agus chonachas é ag buaileadh le David Trimble ag
an láthair. Tar éis an scoilt poiblí san UVF, tháinig tacaíocht
dó ó freasaie an DUP willie McCrea.
Leacht cuimhneacháin an Ghorta sriosta
Tá dream anaithnid tar éis praiseach a dhéanamh de leacht
cuimhneacháin ar an Ghorta a d'ardaigh fear áitiúl as a stuaim
féin. Bhí raic á thógaint ag dream áitiúl a ritheann tithe
lóistín sa cheantair agus an comhairle áitiúl i gcoinne an leacht
seo i gCill Ala ar eagla go gcuirfeadh a ndúirt an leacht sceoin
ar thurasóirí ó Shasana.
Sé a dúirt an leacht, a bhí i bhfoirm leabhar oscailte, ná ``The
Irish Holocaust, graves of famine victims 1845-'49 - caused by an
uncaring and alien government, we salute and honour their memory''
agus dán i nGaeilge ón Gorta ar an taobh eile
Bhí an leacht ina sheasamh ar feadh deich lá ar suíomh reilg inar
caitheadh corpáin gan conairí na marbh ó sean gráinseach trasna
na bóthair a bhí ina Teach na mBocht le linn tréimhse an Ghorta.
Cathal Quinn a chroc an leacht ar suíomh ar thaobh an phríomh
bóthair chuig na Páirceann Céide, ionad mór turasóireacht sa
cheantair.
Is chun déanamh cinnte de nach mbeadh dearmad déanta ar
uaigheanna na céadta íobartaigh agus go mbeadh comóradh éigin
déanta ortha a chroc Cathal an leacht ceithre troigh ar airde ar
chostas breis is £500 ar féin. Thug Cumann Lúthchleas Gael áitiúl
geallúint dó go gcuideoidh siad leis an scéim a mhaoiniú. Bhí
Cathal tar éis an cheist faoi cead pleanála a ardú le
comhairleoir íatiúl agus bhí seisean tar éis a rá nach raibh gá é
a lorg toisc an leacht bheith faoi bhun ceithre troigh.
Tá Cathal buartha anois nach mbeadh aon chomhartha os cionn na
uaigheanna ag comóradh na boicht a fuair bás de thairbhe ocras,
tinneas agus galar.